ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ

Τσαρλς Περς 1839 έως 1914 (75)

Είναι αδύνατο να μην ζηλέψουμε τον άνθρωπο που μπορεί να απορρίψει τη λογική, αν και ξέρουμε πώς θα καταλήξει τελικά.


ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ

Μαντεύοντας το αίνιγμα



Ο Τσαρλς Σάντερς Περς ( Charles Sanders Peirce, 10 Σεπτεμβρίου 1839 - 19 Απριλίου 1914) ήταν Αμερικανός φιλόσοφος και μαθηματικός, επιστήμονας της λογικής και του πραγματισμού, ένας καινοτόμος στα μαθηματικά, τη στατιστική, τη φιλοσοφία, και τη μεθοδολογία της έρευνας. Γεννήθηκε στην πόλη Cambridge της Μασαχουσέτης με την οικογένεια του να είναι από τις πιο επιφανείς, καθώς ο πατέρας του ήταν καθηγητής στο Χάρβαρντ και είχε μεγάλο κύρος ως αστρονόμος και μαθηματικός. Εκείνος δίδαξε τον γιο του από μικρή ηλικία φυσική, αστρονομία και μαθηματικά, ο γιος ωστόσο, παρά την υψηλή νοημοσύνη του και την προετοιμασία στο σπίτι, είχε πολλά προβλήματα στο σχολείο καθώς παρουσίαζε έλλειψη πειθαρχίας και ενδιαφέροντος. Η ακανόνιστη συμπεριφορά και η αδυναμία να συμπεριφερθεί σύμφωνα με τα καθιερωμένα ήταν ένα σταθερό χαρακτηριστικό γνώρισμα που θα τον συνοδεύει προξενώντας προβλήματα σε όλη του την ζωή.

Σπούδασε στο Χάρβαρντ παίρνοντας το 1861 πτυχίο στις Τέχνες και δύο χρόνια αργότερα, στις Επιστήμες. Το διάστημα από το 1865 έως το 1884 ανέπτυξε σημαντική έρευνα για τη σοβαρότητα και την ένταση του φωτός, μεταξύ των επιτευγμάτων του ήταν η ανακάλυψη της προβολής της σφαίρας, καθώς και η πρώτη χρήση του μήκους κύματος του φωτός ως μέτρο. Αξιοποιώντας τις έρευνές του ταξίδεψε στην Ευρώπη έχοντας αποκτήσει μεγάλο επαγγελματικό κύρος , ενώ έγινε μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών το 1867 και στην Εθνική Ακαδημία Επιστημών το 1877.

Μεταξύ 1864 και 1884 δίδαξε λογική στο πανεπιστήμιο Johns Hopkins στη Βαλτιμόρη και το Χάρβαρντ, αλλά ποτέ δεν έγινε μόνιμος καθηγητής, κυρίως λόγω της «αντισυμβατικής» συμπεριφοράς του. Ενώ ήταν παντρεμένος ανέπτυξε σχέσεις με μία κοπέλα πολύ μικρότερή του, την οποία παντρεύτηκε μετά το διαζύγιο, ωστόσο είχε ήδη δημιουργηθεί σκάνδαλο καθώς εκείνη τον συνόδευε στα επαγγελματικά του ταξίδια από την εποχή που δεν ήταν παντρεμένοι, γεγονός που συντέλεσε την απόλυση του το 1884. Κατά τη διάρκεια των επόμενων ετών, ο Περς αναζήτησε ακαδημαϊκή απασχόληση σε διάφορα πανεπιστήμια χωρίς επιτυχία, καθώς είχε βγάλει την φήμη του ιδιότροπου και του δύσκολου στις συνεργασίες.

Το 1887 πήρε την κληρονομιά των γονιών του και αγόρασε μια μεγάλη έκταση αγροτικής γης κοντά στο Πενσυλβάνια. Πέρασε την υπόλοιπη ζωή του σε αυτό το κτήμα, από το οποίο ωστόσο δεν κατάφερε να έχει έσοδα, και καθώς και γραπτά του δεν δημοσιεύονταν, έζησαν πολλά χρόνια με σοβαρά οικονομικά προβλήματα, χειμώνες ολόκληρους χωρίς θέρμανση και βασιζόμενος στην ευσπλαχνία γνωστών και γειτόνων για να βρίσκουν φαγητό. Για ένα διάστημα έγινε φυγάς και κρυβόταν για να μην φυλακιστεί λόγω χρεών. Όλα αυτά τα χρόνια, έζησε αφιερωμένος στην συγγραφή με το έργο του να καλύπτει πολλούς διαφορετικούς κλάδους: έγραψε πάνω στα μαθηματικά, και την φιλοσοφία, ανέπτυξε σημαντικές θεωρίες στον χώρο της φιλοσοφίας της γλώσσας ,την επιστημονική μεθοδολογία και σημειωτική, υπήρξε ο ιδρυτής του πραγματισμού. Η συνεισφορά του στη λογική ήταν σημαντική, αλλά η λογική γι' αυτόν περιλάμβανε μεγάλο μέρος αυτού που τώρα ονομάζεται επιστημολογία και φιλοσοφία της επιστήμης.

Ο Περς δεν άφησε απογόνους, πέθανε από καρκίνο το 1914. Στο γραφείο του βρέθηκαν πολλές χιλιάδες αδημοσίευτων σελίδων που περιείχαν δοκίμια, μελέτες και αποτελέσματα ερευνών, τις οποίες η χήρα του έδωσε για ένα μικρό αντίτιμο στο πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. Θα περάσουν πολλά χρόνια για να αναγνωριστεί η συμβολή του στην επιστήμη και την φιλοσοφία.