ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ

Ευριπίδης -480 έως -406 (74)

Τι είναι Θεός; Τι μη Θεός και τι τ' ανάμεσό του;


ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ

ΜΗΔΕΙΑ

Άιντε, καρδιά, αρματώνου! Τί ξαργούμε
το φοβερό, μοιρογραμμένο κρίμα
να το πράξουμε; Εμπρός, δόλιο μου χέρι
πάρε το ξίφος, πάρε το! Πορεύου
για το ξεκίνημα θλιμένης ζήσης,
και μη δειλιάζεις, μη θυμάσαι αν είναι
τα τέκνα αυτά χιλιάκριβα περίσσια,
και πώς τα γέννησες εσύ• την ώρα
ετούτη καν, τους γιους σου ξέχασε τους,
κ' ύστερα θρήνα! Τί, κι αν τους σκοτώσεις,
αγαπημένοι σου είταν απ' τη φύση
— κ' εγώ θάν είμαι μια δυστυχισμένη!

Ο Ευριπίδης ήταν αρχαίος Έλληνας ποιητής, ο νεότερος από τους 3 μεγάλους τραγικούς. Ονομάστηκε «από σκηνής φιλόσοφος» καθώς τα έργα του χαρακτηρίζονται από δεινή ψυχογραφική ικανότητα και είναι διανθισμένα με φιλοσοφικούς στοχασμούς. Γεννήθηκε το 480 π.Χ στην Σαλαμίνα, σύμφωνα με κάποιες πηγές στις 20 Σεπτεμβρίου, την ημέρα που οι Έλληνες νικούσαν τους Πέρσες σε ναυμαχία. Την ίδια μέρα ο 45χρονος Αισχύλος τραυματιζόταν στην μάχη ενώ ο 16χρόνος Σοφοκλής πανηγύριζε την νίκη ως αρχηγός του χορού. Ο Ευριπίδης δεν ανήκε σε ανώτερη τάξη όπως ο Σοφοκλής ούτε ήταν αριστοκράτης όπως ο Αισχύλος, ο Αριστοφάνης τον διακωμωδούσε ως γιο λαχανοπώλισσας, ωστόσο άλλες πηγές αναφέρουν πως ήταν από εύπορη οικογένεια. Μικρός ήταν σκυθρωπό και κλειστό παιδί, ο πατέρας του τον προόριζε για αθλητή, είχε μάλιστα μεγάλες επιτυχίες στο παγκράτιο. Μεγαλώνοντας στράφηκε στην φιλοσοφία και στην ποίηση ενώ απαρνήθηκε τον αθλητισμό έχοντας θυμώσει με συναθλητές του, σε σημείο να γράψει: «Το κακό είναι τεράστιο στην Ελλάδα, τίποτα πιο κακό όμως δεν υπάρχει από το γένος των αθλητών».

Έγραψε την πρώτη του τραγωδία σε ηλικία 18 ετών και το 445 έλαβε μέρος σε δραματικούς αγώνες καταλαμβάνοντας την τρίτη θέση. Το 442 στους ίδιους αγώνες ήρθε πρώτος. Το κοινό ωστόσο δεν τον αποδεχόταν λόγω των νεωτερισμών του, αποτέλεσε στόχο των σατιρικών ποιητών και κυρίως του Αριστοφάνη. Το 408 έφυγε από την Αθήνα απογοητευμένος για να εγκατασταθεί στην Μακεδονία. Ο Ευριπίδης παντρεύτηκε 2 φορές και έκανε 3 γιους, φαίνεται πως έγραψε 88 έργα όμως ακέραια σώθηκαν μόνο 19. Όταν πέθανε οι Αθηναίοι έστησαν κενοτάφιο στο οποίο ο Θουκυδίδης έγραψε το επίγραμμα: «Μνήμα όλη η Ελλάδα για τον Ευριπίδη, κι ας είναι τα κόκαλά του στη Μακεδονία, αφού αυτή δέχτηκε το τέλος της ζωή του, πατρίδα του είναι η Αθήνα, η Ελλάς της Ελλάδος»