Αριστοφάνης
ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ
|
Ειρήνη
Αποσπάσματα
Η υπόθεση της κωμωδίας είναι η ακόλουθη: ο αμπελουργός Τρυγαίος,
ένας απλός και τίμιος αγρότης, δεν αντέχει άλλο τις συμφορές από τον
πόλεμο και αποφασίζει ν' ανέβει στον ουρανό καβάλα σ' ένα σκαθάρι,
που ο ίδιος είχε αναθρέψει γι' αυτόν το σκοπό. Στόχος του είναι να
κάνει τα παράπονά του στο Δία και να ζητήσει ειρήνη για το καλό των
Ελλήνων. Φτάνοντας στον ουρανό, μαθαίνει από τον Ερμή ότι οι θεοί
έχουν αποτραβηχτεί στο πιο ψηλό σημείο του, αγανακτισμένοι από τις
διαρκείς εχθροπραξίες των αντιπάλων. Στη θέση τους έχει μείνει ο θεός
Πόλεμος, ο οποίος έκλεισε την Ειρήνη σε μια σπηλιά και ετοιμάζεται να
βάλει όλες τις πόλεις σ' ένα γουδί για να τις καταστρέψει. Ο Τρυγαίος
καλεί όλους τους Έλληνες και κυρίως τους απλούς πολίτες να
βοηθήσουν, ώστε όλοι μαζί να μετακινήσουν το βράχο που φράζει την
είσοδο της σπηλιάς, για να ελευθερώσουν την Ειρήνη. Η προσπάθεια
στέφεται με επιτυχία την τρίτη φορά. Η Ειρήνη ξεπροβάλλει από τη
σπηλιά συνοδευόμενη από δύο ωραίες κόρες, τη θεά των καρπών, την
Οπώρα και τη θεά των επίσημων τελετών και εορτών, τη Γιορτή. Το
υπόλοιπο της κωμωδίας είναι ένας ύμνος για την ειρήνη, ένα γλέντι για
την απελευθέρωση της θεάς. Κυριαρχεί η χαρά της ζωής και η
δημιουργία. Μετά το θρίαμβο και μέσα στη γενική ευθυμία, βρίσκει ο
Αριστοφάνης την ευκαιρία να γελοιοποιήσει τους πολεμοκάπηλους και
τους εμπόρους των όπλων.
(οι τελευταίες σκηνές του έργου)
ΔΡΕΠΑΝΟΥΡΓΟΣ
Τρυγαίε μου, φίλτατε,
τι καλά έκανες που έφερες την Ειρήνη,
γιατί κανείς μέχρι τώρα δρεπάνι δεν έπαιρνε
- και τζάμπα να το 'δινα -
και τώρα πουλώ χίλιες το ένα
και πεντακόσιες τον κάδο!
Πάρε Τρυγαίε δρεπάνια και κάδους,
πάρε κι αυτά κι ό,τι θέλεις και χάρισμα.
Απ' τα κέρδη σ' τα φέρνω για το γάμο σου δώρο.
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Μπράβο καλόπαιδο.
Ας τα και πέρνα στο τραπέζι για φίλεμα.
Έρχεται όμως και κάποιος κατσούφης!
Έμπορος όπλων!
[…..]
ΚΡΑΝΟΠΟΙΟΣ
Βρωμοδαίμοναβρε με χαντάκωσες!
Πόσο ακριβά μου στοίχισαν τούτα τα κράνη,
και τώρα τι να τα κάνω;
Ποιος θα τα πάρει με την Ειρήνη που έφερες;
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Να τα πας να τα πουλήσεις στην Αίγυπτο. Άντε.
Είναι καλά να μετρούν το καθάρσιό τους.
ΚΟΝΤΑΡΑΣ
Αλί μας κρανοποιέ! Μεγάλο κακό πάθαμε!
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Αυτός δεν έπαθε τίποτα.
ΚΟΝΤΑΡΑΣ
Δεν έπαθε; Τι θα τα κάνει τα κράνη του;
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Αν μάθει να βάζει μεγάλα χερούλια
θα τα πουλά ακριβότερα τότε.
ΚΡΑΝΟΠΟΙΟΣ
Πάμε κονταρά να φύγουμε.
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Όχι. Εγώ τα κοντάρια αυτουνού τ' αγοράζω.
ΚΟΝΤΑΡΑΣ
Πόσα δίνεις;
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Αν κοπούν στα δυο, τα παίρνω για παλούκια.
Δέκα δραχμές τα εκατό.
ΚΟΝΤΑΡΑΣ
Μας κοροϊδεύουν φίλε. Πάμε.
(Φεύγουν κι αυτοί. Έρχονται δυο παιδάκια, είναι του Λάμαχου και
του Κλεώνυμου)
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Α, μα το Δία, βγαίνουν και τα παιδάκια των καλεσμένων για τσίσια
#ΟΝΟΜΑ?
Έλα αγοράκι μου. Το τραγουδάκι που θα πεις
στάσου εδώ κοντά μου και πες το.
ΠΑΙΔΙ (ΤΟΥ ΛΑΜΑΧΟΥ)
Να αρχίσω για άντρες σπουδαίους στα όπλα.
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Πάψε βρε κακόμοιρο να λες για οπλισμένους!
Ειρήνη τώρα έχουμε, δεν ξέρεις;
Γρουσούζικο είσαι.
ΠΑΙΔΙ
"... που όταν βρέθηκε ο ένας στον άλλον ενάντια
χυμούσαν ακράτητοι
και οι ασπίδες χτυπούσαν με τα κοντάρια...
"
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Ασπίδες βρε; Πάψε να τις θυμίζεις.
ΠΑΙΔΙ
... και τότε άκουγες ιαχές και βογγητά...
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Βογγητά βρε, θα σ' τις βρέξω μα το Δία!
Μη λες για βογγητά και για ασπίδες.
ΠΑΙΔΙ
Τι να πω τότε, πες τι σ' αρέσει.
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Ότι μοίραζαν το κρέας το μοσχαρίσιο, και τέτοια.
Ότι έστρωναν τραπέζι με τα καλύτερα φαγιά.
ΠΑΙΔΙ
"... και μοίραζαν τότε κρέας βοδιών
και ξέζευαν τα άτια που έσταζαν ιδρώτα,
αφού πόλεμο χόρτασαν...
"
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Εντάξει. Χόρτασαν πόλεμο και ύστερα έτρωγαν.
Αυτό να τραγουδάς. Αυτό.
Χορτασμένοι ότι έτρωγαν.
ΠΑΙΔΙ
... και ντύθηκαν πάλι ασπίδες όταν χόρτασαν...
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Στα αστεία το έκαναν.
ΠΑΙΔΙ
"... και απ' τα κάστρα ξεχύθηκαν
και βοή ξεσηκώθη μεγάλη πολέμου!
"
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Άντε να χαθείς παλιόπαιδο ...ανόητο!
Κι εσύ και οι μάχες σου! Ποιανού είσαι βρε;
ΠΑΙΔΙ
Εγώ;
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Εσύ βέβαια.
ΠΑΙΔΙ
Του Λάμαχου είμαι.
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Πω πω! Θα έσκαγα αν δεν ήσουν γιος κάποιου
που αγαπάει τον πόλεμο και κλαίει όταν πάει!
Τσακίσου και τράβα να το πεις σε πολεμόχαρους.
Που είναι το αγοράκι του Κλεώνυμου; Έλα.
Τραγούδα κι εσύ κάτι πριν μπεις.
Μυαλωμένου γιος είσαι, δεν θα πεις για πόλεμο.
ΠΑΙΔΙ
"Την ασπίδα μου τη χαίρεται κάποιος Σάιος.
Δίπλα σε θάμνο την πέταξα φεύγοντας
όμορφη ήταν...
"
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Βρε, για τον πατέρα σου το λες;
ΠΑΙΔΙ
... μα τη ζωή μου την έσωσα.
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Τον πατέρα σου ντρόπιασες! Άντε μέσα τώρα!
Γιος πατέρα τέτοιου, δεν θα το ξεχάσεις όταν θα το λες.
(Φεύγουν τα παιδιά. Οι δούλοι βγάζουν έξω τα φαγητά)
Τώρα δουλειά σας, εσείς που απομείνατε
μάσα γερή και ξεσκόνισμα όλα.
Ριχτείτε επάνω στα φαγιά μας σαν άντρες.
Να ανοιγοκλείνουν οι μασέλες γερά.
Τα δόντια για δουλειά τους το μάσημα έχουν.
Ειδαλλιώς, δεν είναι τίποτα.
ΧΟΡΟΣ
Τη δουλειά μας την ξέρουμε, μα καλή η συμβουλή σου.
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Ε, πεινασμένοι! Στα λαγοκόμματα εμπρός.
Δεν βρίσκονται πάντα φραντζόλες και πίτες
στο δρόμο αδέσποτες.
Φάτε τις, μπρος, να μη μετανιώσετε.
(Γίνεται το φαγοπότι)
ΧΟΡΟΣ
Τώρα σιωπή και κάποιος να βγάλει έξω τη νύφη
και λαμπάδες να φέρει κι όλοι να εύχονται
και μπράβο να λένε.
Να πάμε ξανά στα χωριά και χωράφια μας
αφού χορέψουμε κι αγαπηθούμε και τον Υπέρβολο διώξουμε
και στους θεούς ευχηθούμε
πλούτο να δίνουν στους Έλληνες
και όλοι τους να 'χουνε στάρι πολύ
και βαρέλια πολλά και γεμάτα
και σύκα να τρώμε
και να γεννούν οι γυναίκες μας
και τ' αγαθά όσοι χάσαμε
να τα μαζέψουμε πάλι
Να πεθάνουν τα όπλα!!!!!!
(Βγάζουν έξω την Οπώρα νύφη)
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Έλα γυναίκα μου όμορφη στο χωράφι μαζί, να ξαπλώσουμε!
(Αρχίζει "διάλογος" ανάμεσα στα δυο Ημιχόρια)
ΗΜΙΧΟΡΙΟ Α
Ύμέναιε! Υμέναιε! Ω!
ΗΜΙΧΟΡΙΟ Β
Ω τρισμακάριε! Ω! Όλα τα αγαθά
σου πρέπουν και τα έχεις.
ΗΜΙΧΟΡΙΟ Α
Υμέναιε! Ω!
ΗΜΙΧΟΡΙΟ Β
Υμέναιε, Ω
ΗΜΙΧΟΡΙΟ Α
Τι θα την κάνουμε τώρα αυτήν;
ΗΜΙΧΟΡΙΟ Β
Τι θα την κάνουμε τώρα αυτήν;
ΗΜΙΧΟΡΙΟ Α
Θα την τρυγήσουμε.
ΗΜΙΧΟΡΙΟ Β
Θα την τρυγήσουμε.
ΗΜΙΧΟΡΙΟ Α
Το γαμπρό να τον φέρουμε
σηκωμένο στα χέρια
οι προσκεκλημένοι! Εμπρός!
ΗΜΙΧΟΡΙΟ Β
Υμέναιε! Ω!
ΗΜΙΧΟΡΙΟ Α
Υμέναιε! Ω!
(Σηκώνουν τον Τρυγαίο στα χέρια)
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Να ζήσετε καλά
Να μη δείτε πίκρες
Να συκομαζεύετε.
ΗΜΙΧΟΡΙΟ Β
Υμέναιε! Ω!
ΗΜΙΧΟΡΙΟ Α
Υμέναιε! Ω!
ΗΜΙΧΟΡΙΟ Β
Αυτός μεγάλος και τρανός
ΗΜΙΧΟΡΙΟ Α
Αυτή γλυκειά σαν σύκο.
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Όταν φας και πιείς πολύ
τότε θα το πεις.
ΧΟΡΟΣ
Υμέναιε ! Ω!
ΤΡΥΓΑΙΟΣ
Ω χαίρετε άντρες χαίρετε!
Κι αν μ' ακολουθήσετε
θα φάτε και φραντζόλα.
ΤΕΛΟΣ
|