Νόαμ Τσόμσκι

ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ

Απόσπασμα από κείμενο του Νόαμ Τσόμσκι αναφορικά με τον ρόλο των ΜΜΕ.

Νόαμ Τσόμσκι

...τα ΜΜΕ είναι εταιρείες, μεγάλες εταιρείες. Μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες της χώρας. Οι ιδιοκτήτες και διευθυντές τους ανήκουν στην ίδια μικρή ελίτ των ιδιοκτητών και των διευθυντών που ελέγχουν την ιδιωτική οικονομία και το κράτος, κι έτσι έχουμε ένα πολύ περιορισμένο πλέγμα εταιρικών ΜΜΕ, κρατικών στελεχών και ιδιοκτητών. Μοιράζονται τις ίδιες αντιλήψεις, καταλαβαίνουν τα ίδια πράγματα κ.ο.κ. Αυτό είναι το ένα μεγάλο σημείο. Έτσι φυσιολογικά θα αντιληφθούν τα ζητήματα, θα τα καταπνίξουν, θα τα ελέγξουν και θα τα σχηματίσουν σύμφωνα με τα συμφέροντα των ομάδων που αντιπροσωπεύουν, τελικά σύμφωνα με τα συμφέροντα του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας, να πού βασίζονται πραγματικά. Παραπέρα, τα ΜΜΕ έχουν και μια αγορά, τους διαφημιστές, όχι το κοινό. Οι άνθρωποι πρέπει να αγοράζουν εφημερίδες, γιατί σε διαφορετική περίπτωση οι διαφημιστές δεν θα διαφημίζονται εκεί.

Οι εφημερίδες είναι έτσι σχεδιασμένες ώστε το κοινό να τις αγοράζει, προκειμένου να μπορούν νʼ αυξήσουν τα διαφημιστικά τους κέρδη. Αλλά οι εφημερίδες ουσιαστικά πωλούν στους διαφημιστές το κοινό και αφότου η επιχείρηση-εφημερίδα που πουλά έχει για αγορά της τις εταιρείες, έχουμε μια άλλη μέθοδο με την οποία το εταιρικό σύστημα ή γενικότερα το σύστημα της αγοράς, μπορεί να ελέγχει το περιεχόμενο των ΜΜΕ, μʼ άλλα λόγια, αν με κάποιον τρόπο που δεν μπορούμε να φανταστούμε αρχίζουν να βγαίνουν από τη γραμμή, οι διαφημίσεις θα μειωθούν και κι αυτό είναι ένα εμπόδιο. Η κρατική εξουσία έχει το ίδιο αποτέλεσμα. Τα ΜΜΕ θέλουν να διατηρούν τη στενή τους σχέση με την κρατική εξουσία. Θέλουν να έχουν τις πηγές τους, να τα προσκαλούν στις συνεντεύξεις τύπου, θέλουν να συναγελάζονται με τους υπουργούς, όλα αυτά τα πράγματα.

Για να συμβεί κάτι τέτοιο πρέπει να παίξεις το παιχνίδι και το να παίξεις το παιχνίδι σημαίνει να λες τα ψέμματά τους, χρησιμεύοντας ως ο μηχανισμός τους για την παραπληροφόρηση. Πέρα από το ότι πρόκειται να το κάνεις έτσι κι αλλιώς σύμφωνα με τα δικά σου συμφέροντα και την κοινωνική σου θέση, υπάρχουν αυτού του είδους οι πιέσεις που σε αναγκάζουν να ενταχθείς. Τελικώς έχουμε να κάνουμε μʼ ένα πολύ στενό σύστημα ελέγχου. Έτσι ερχόμαστε στην περίπτωση του μεμονωμένου δημοσιογρά φου, ξέρετε, του νεαρού ατόμου που αποφασίζει να γίνει ένας τίμιος δημοσιογράφος. Λοιπόν, προσπαθήστε να κάνετε κάτι τέτοιο.

Πολύ σύντομα θα μάθετε από τον αρχισυντάκτη σας ότι ξεφεύγετε λιγάκι, ότι είστε πολύ συναισθηματικοί, ανακατεύεστε υπερβολικά με την ιστορία, πρέπει να είστε πιο αντικειμενικοί, υπάρχει μια ολόκληρη στοίβα κωδικών λέξεων γιʼ αυτό, και αυτό που σημαίνουν αυτές οι κωδικές λέξεις είναι: «Μπες στη γραμμή μάγκα, αλλιώς έξω». Το να μπεις στη γραμμή σημαίνει να μπεις στην κομματική γραμμή. Κάτι που συμβαίνει τότε είναι πως κάποιοι φεύγουν. Αλλά αυτοί που αποφασίζουν να συμβιβαστούν, συνήθως αρχίζουν να πιστεύουν αυτά που λένε. Προκειμένου να προοδεύσεις πρέπει να λες συγκεκριμένα πράγματα, αυτό που θέλει ο αρχισυντάκτης, αυτό που παίρνεις από τα πάνω. Μπορείς να προσπαθήσεις να το πεις χωρίς να το πιστεύεις, αλλά τα πράγματα δεν θα λειτουργήσουν, οι άνθρωποι δεν είναι τόσο άτιμοι, δεν μπορείς να ζήσεις έτσι, μόνο ένα πολύ ιδιόρρυθμο άτομο μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο. Έτσι αρχίζεις να τα λες και πολύ σύντομα διαπιστώνεις ότι τα πιστεύεις επειδή τα λες, και πολύ σύντομα είσαι μέσα στο σύστημα. Παραπέρα, υπάρχει πληθώρα αμοιβών αν μείνεις μέσα. Για τους ανθρώπους που παίζουν το παιχνίδι με τους κανόνες που θέτει μια πλούσια κοινωνία σαν τη δική μας, υπάρχουν άφθονες αμοιβές. Είσαι ευκατάστατος, προνομιούχος, πλούσιος, έχεις γοήτρο, αν το θέλεις έχεις μερίδιο στην εξουσία, αν σου αρέσουν αυτά τα πράγματα μπορείς να πας να γίνεις εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών ή κάτι παρόμοιο, είσαι σχεδόν στο κέντρο των προνομιούχων, μερικές φορές της εξουσίας, στην πιο πλούσια, πιο ισχυρή χώρα στον κόσμο, και μπορείς να προχωρήσεις όσο είσαι πολύ υπάκουος, δουλοπρεπής και πειθαρχημένος. Έτσι υπάρχουν πολλοί παράγοντες και οι άνθρωποι που είναι πιο ανεξάρτητοι είτε φεύγουν είτε τους διώχνουν. Σʼ αυτή την περίπτωση σχεδόν δεν υπάρχουν εξαιρέσεις. Ο βαθμός του ελέγχου πάνω σʼ αυτό είναι εκπληκτικός.