1825
Ανεξαρτησία
Λατινικής Αμερικής
Το 1806 ο Ναπολέων νίκησε τους Ισπανούς, εκθρόνισε τον Ισπανό μονάρχη και έστειλε τον αδερφό του Ιωσήφ ως επιτηρητή της γαλλικής κατοχής. Η ισπανική διοίκηση διαλύθηκε προκαλώντας γενικό χάος το οποίο πολλοί άποικοι εξέλαβαν ως ευκαιρία για να αναλάβουν οι ίδιοι την διακυβέρνηση του τόπου τους, γεγονός που οδήγησε σε συγκρούσεις μεταξύ πατριωτών που ζητούσαν αυτονομία και βασιλοφρόνων που παρέμεναν πιστοί στο στέμμα της Ισπανίας. Μετά από πολλές αιματοχυσίες υπερίσχυσαν οι αυτονομιστές και μέχρι το 1825, όλη η Λατινική Αμερική -εκτός Καραϊβικής, Κούβας και Πουέρτο Ρίκο- ανεξαρτητοποιήθηκαν, με τους ιθαγενείς να παραμένουν όπως και πριν σκλαβωμένοι ενώ οι άποικοι ανέλαβαν οι ίδιοι την εξουσία. Από τους επιφανέστερους ηγέτες, με σημαντικό ρόλο στις εξεγέρσεις πολλών χωρών, ήταν ο Σιμόν Μπολιβάρ και ο Χοσε ντε Σαν Μαρτίν.
Ο ΜΠΟΛΙΒΑΡ ΣΥΝΑΝΤΑΕΙ ΤΟΝ ΣΑΝ ΜΑΡΤΙΝ
Ο Σιμον Μπολιβάρ ηγήθηκε της επανάστασης στην Βενεζουέλα και αργότερα συνέχισε τον αγώνα κατά των φιλοβασιλικών στην Κολομβία τους οποίους κατάφερε να κερδίσει και να δημιουργήσει το 1819,τη Δημοκρατία της Μεγάλης Κολομβίας (σημερινή Κολομβία, Βενεζουέλα, Ισημερινός και Παναμάς) της οποίας έγινε ο πρώτος πρόεδρος.
ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ ΒΟΛΙΒΙΑ ΟΥΡΟΥΓΟΥΑΗ
Την ίδια εποχή στη σημερινή Αργεντινή, οι Ισπανοί κατακτητές και οι απόγονοί τους που ονομάζονταν Κριόγιος, ήταν συγκεντρωμένοι (τουλάχιστον το 1/3) στο Μπουένος Άιρες. Η Βρετανοί προσπάθησαν να κατακτήσουν το Μπουένος Άιρες το διάστημα 1806-07, αλλά απέτυχαν λόγω της σθεναρής αντίστασης των Κριόγιος. Αυτή η επιτυχία φούντωσε την επιθυμία τους για πολιτική χειραφέτηση από τους Ισπανούς και το 1810, έχοντας επιβεβαιώσει τη φήμη για την ανατροπή του βασιλιά Φερδινάνδου από το Ναπολέοντα, οι πολίτες του Μπουένος Άιρες ίδρυσαν την πρώτη τοπική κυβέρνηση, κηρύσσοντας ουσιαστικά την ανεξαρτησία τους. Ακολούθησαν σφοδρές εμφύλιες συγκρούσεις μέχρι το 1822 όταν ο Ισπανικός στρατός εκδιώχθηκε οριστικά από τα εδάφη της Αργεντινής. Πρωταγωνιστής αυτών των συγκρούσεων ήταν ο στρατηγος Χοσέ ντε Σαν Μαρτίν ο οποίος θεωρείται σήμερα εθνικός ήρωας της ανεξαρτησίας. Από την επανάσταση δημιουργήθηκαν δύο κράτη: Οι Ηνωμένες Επαρχίες της Αργεντινής και η Ομοσπονδία. Τα δύο κράτη ήρθαν σε αντιπαράθεση και τελικά η Ομοσπονδία ηττήθηκε το 1820 και ενσωματώθηκε στην Ένωση. Από την ένωση είχε αποχωρήσει η Παραγουάη το 1811, τραβώντας τον δικό της ξεχωριστό δρόμο ενώ το 1825 ανεξαρτητοποιήθηκε και η Βολιβία. Η Ουρουγουάη δημιουργήθηκε το 1828 μετά τον πόλεμο των 500 ημερών μεταξύ Αργεντινής και Βραζιλίας όταν με τη λήξη του πολέμου και τη συνθήκη του Μοντεβιδέο το 1828 ιδρύθηκε ως ανεξάρτητο κράτος
ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΜΑΧΗΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ
Στη Χιλή το 1810 συγκροτήθηκε μία εθνική κυβέρνηση που ανακήρυξε τη χώρα αυτόνομη δημοκρατία μέσα στους κόλπους της ισπανικής μοναρχίας. Ακολούθησε ένα κίνημα για πλήρη ανεξαρτησία, το οποίο συνάντησε την αντίσταση των Ισπανών. Διάσπαρτες πολεμικές συρράξεις συνεχίστηκαν μέχρι το 1817, όταν μία στρατιωτική δύναμη Χιλιανών και Αργεντινών πέρασε διαμέσου των Άνδεων στη Χιλή και κατατρόπωσε τους προσκείμενους στην Ισπανική μοναρχία. Στις 12 Φεβρουαρίου του 1818 η Χιλή ανακηρύχθηκε ανεξάρτητη δημοκρατία, διατηρώντας ωστόσο την αποικιακή κοινωνική δομή της, η οποία χαρακτηριζόταν από οικογενειοκρατία στην πολιτική και δυναμική παρουσία της Καθολικής Εκκλησίας στην κοινωνία.
ΠΕΡΟΥ
Όταν οι περισσότερες χώρες της Νότιας Αμερικής πολεμούσαν για την ανεξαρτησία τους, το Περού παρέμενε πιστό στο Ισπανικό στέμμα καθώς η άρχουσα τάξη του δεν επιθυμούσε χειραφέτηση. Η ανεξαρτησία έγινε πραγματικότητα μόνο μετά την παρέμβαση και τις στρατιωτικές εκστρατείες του Χοσέ ντε Σαν Μαρτίν και του Σιμόν Μπολίβαρ οι οποίοι ήθελαν να διώξουν τους Ισπανούς από όλη την νότια Αμερική. Τα πρώτα χρόνια του νέου ανεξάρτητου κράτους, οι εσωτερικές έριδες μεταξύ των στρατιωτικών ηγετών για την εξουσία παρέτειναν την πολιτική αστάθεια όμως αργότερα ενδυναμώθηκε η εθνική ταυτότητα, και μεταξύ των δεκαετιών του 1840 και του 1860, το Περού γνώρισε μια περίοδο σταθερότητας και οικονομικής ανάπτυξης . Μετά το 1870 η χώρα βρέθηκε χρεωμένη, πυροδοτώντας για μία ακόμη φορά εμφύλιες διαμάχες.
ΒΡΑΖΙΛΙΑ
Κατά τη διάρκεια της γαλλικής κατοχής της Πορτογαλίας από τον Ναπολέοντα, η Πορτογαλική μοναρχία μεταφέρθηκε στη Βραζιλία και μετά την επιστροφή της στη Λισαβόνα, ο αντιβασιλέας πρίγκιπας Πέδρο, μικρότερος γιος του βασιλιά της Ισπανίας, παρέμεινε στη Βραζιλία. Το 1822 και ύστερα από πολιτικές πιέσεις, ανακήρυξε την Βραζιλία ανεξάρτητη και τον εαυτό του αυτοκράτορα. Η κυβέρνηση του Πέντρο υπήρξε αναποτελεσματική και το 1831 εξαναγκάστηκε σε παραίτηση. Τον διαδέχθηκε ο ανήλικος γιος του υπο επιτροπεία. Τελικά η μοναρχία στην Βραζιλία θα καταργηθεί το 1889.
ΜΕΞΙΚΟ
Στις 24 Αυγούστου 1821, ο τελευταίος Ισπανός διοικητής στο Μεξικό υπέγραψε το διάταγμα της ανεξαρτησίας της χώρας ενώ το 1823 δημιουργήθηκαν οι Ηνωμένες Πολιτείες του Μεξικού. (ΛΙΝΚ)
ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΤΗΣ ΛΑΤΙΝΙΚΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ
ΜΕ ΤΙΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ
