ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ Ιορδανίδου 1897 έως 1989 (92)
| |||
Λωξάνδρα
«Μουχαλεμπί και γκιουλ σερμπέτ ο αναστεναγμός σου και του Χατζή Μπεκίρ λοκούμ ο τρυφερός λαιμός σου. Ο κάθε λόγος σου γλυκός, σαν ραβανί αφράτος, και σαν του Αϊβάν – Σεράι λοκμάς με μέλι μυρωδάτος. Μόνο Ανατολίτης ποιητής θα μπορούσε να γράψει αυτά τα ωραία λόγια. Μεγάλη σημασία δίνουν οι ανατολίτες στο ζήτημα της τροφής. Ο Κομφούκιος, λέει, χώρισε τη γυναίκα του γιατί «το ρύζι δεν ήταν ποτέ αρκετά λευκό ούτε ο κιμάς αρκετά καλά κοπανισμένος», και όταν ξαναπαντρεύτηκε πήρε γυναίκα μερακλού στο φαγητό γιατί «η τύχη μας, λέει, δεν είναι στα χέρια των θεών αλλά στα χέρια εκεινού που μαγειρεύει την τροφή μας». Και ποιος μπορεί να το αρνηθεί αυτό; Πώς τη βλέπεις τη γυναίκα σου ύστερα από ένα καλομαγειρεμένο φαγητό και πώς τη βλέπεις όταν έρχεσαι κουρασμένος στο σπίτι σου να φας και βρίσκεις σούπα του μπακάλη, κονσέρβα και σάλτσα μποτιλιαρισμένη; |
Η Μαρία Κριεζή-Ιορδανίδου (1897-1989) ήταν Ελληνίδα συγγραφέας, η οποία περιέγραψε στα έργα της την ζωή των Ελλήνων στην Κωνσταντινούπολη, την Αλεξάνδρεια, την Ρωσία, κατά τον 19ο αιώνα. Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1897, ο πατέρας της ήταν από την Ύδρα, μηχανικός του εμπορικού ναυτικού ενώ η μητέρα της μεγαλοαστή από την Πόλη, Φοίτησε στο Αμερικάνικο Κολέγιο της Κωνσταντινούπολης ενώ το 1914 βρέθηκε στο Βατούμ της τότε Ρωσικής Αυτοκρατορίας καλεσμένη από ένα θείο της για διακοπές. Εκεί αποκλείστηκε με το ξέσπασμα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και την Οκτωβριανή Επανάσταση και έμεινε για πέντε χρόνια κατά τα οποία φοίτησε στο γυμνάσιο της Σεβαστούπολης. Το 1919 επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη και εργάστηκε σε αμερικανική εμπορική εταιρεία. Το 1920 πήρε μετάθεση για την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όπου ήρθε σε επαφή με τους πνευματικούς κύκλους και έγινε μέλος του κομμουνιστικού κόμματος Αιγύπτου. Το 1923 παντρεύτηκε τον εκπαιδευτικό Ιορδάνη Ιορδανίδη και μετακόμισαν στην Αθήνα όπου εργάστηκε στην πρεσβεία της Σοβιετικής Ένωσης. Το 1931 χώρισε από τον Ιορδανίδη, με τον οποίο είχε στο μεταξύ αποκτήσει δυο παιδιά. Το 1939 απολύθηκε από την πρεσβεία και ξανάρχισε να ασχολείται με τα μαθήματα ξένων γλωσσών. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής καταστράφηκε το σπίτι της και η ίδια διώχτηκε και κλείστηκε σε διάφορα στρατόπεδα. Το 1962 και ενώ ήταν 65 ετών δημοσίευσε το μυθιστόρημα «Λωξάνδρα» με το οποίο γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Η Λωξάντρα περιγράφει με μεγάλη ζωντάνια και χιούμορ τα έθιμα και τη ζωή των Ελλήνων της Πόλης και βασίζεται στις αναμνήσεις της Ιορδανίδου πριν από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τη ζωή της στη Ρωσία θα περιγράψει στο βιβλίο της «Διακοπές στον Καύκασο» (1965), ενώ στο Σαν τα τρελά πουλιά (1978) μιλά για τα χρόνια στην Αλεξάνδρεια και την Αθήνα κατά το Μεσοπόλεμο. Τελευταίο της έργο είναι Η αυλή μας (1981). Πέθανε στις 6 Νοεμβρίου του 1989 και κηδεύτηκε στο νεκροταφείο της Νέας Σμύρνης.
|