ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ

Άρνε Νες 1912 έως 2009 (97)

Η θεραπεία ενάντια στη θλίψη που προκαλείται από τη δυστυχία του κόσμου είναι να κάνουμε κάτι γι' αυτήν.


ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ

Βαθιά οικολογία

Υποστήριξε ότι ένας παγκόσμιος πληθυσμός 100 εκατομμυρίων θα ήταν συμβατός για ποιότητα ζωής για όλους χωρίς καταστροφή του πλανήτη, αλλά 11 ή 12 δισεκατομμύρια - το επίπεδο που προβλεπόταν για το τέλος του 21ου αιώνα - δεν θα ήταν συμβατό. Είπε: "Είμαι, προς έκπληξη ορισμένων δημοσιογράφων, αισιόδοξος. Αισιόδοξος για τον 22ο αιώνα. Και λένε, "Ω, εννοείς τον 21ο..." "Όχι, τον 22ο αιώνα». «Νομίζω ότι στον 21ο οι άνθρωποι θα περάσουν πολύ άσχημες στιγμές, ακόμη και οι πλούσιες χώρες. Έτσι, είμαι απαισιόδοξος για το κοντινό μέλλον αλλά μακροπρόθεσμα παραμένω αισιόδοξος»

Ο Άρνε Νες (Arne Dekke Eide Næss, 1912 – 2009) ήταν Νορβηγός φιλόσοφος και συγγραφέας, ο ιδρυτής της βαθιάς οικολογίας, Γεννήθηκε στο Όσλο στις 27 Ιανουαρίου 1912, απέκτησε το διδακτορικό του στο πανεπιστήμιο της πόλης και σε ηλικία 27 ετών το 1939, έγινε ο νεότερος καθηγητής του. Συνέχισε να διδάσκει μέχρι το 1970. Με τα χρόνια δημοσίευσε περισσότερα από 30 βιβλία καθώς και πολυάριθμα δοκίμια και άρθρα, με επιρροές από τον Βουδισμό και την ιδεολογία της μη βίας του Γκάντι.

Η οικολογία, σύμφωνα με τον Νες, πρέπει να ασχολείται με όλα τα όντα της φύσης σε ίση βάση κι όχι με τη θέση του ανθρώπου στην φύση, καθώς ο φυσικός κόσμος έχει εγγενή αξία που υπερβαίνει τις ανθρώπινες αξίες. Δεν πρέπει να προστατεύσουμε τον πλανήτη για χάρη των ανθρώπων, αλλά για χάρη του ίδιου του πλανήτη, για όλα τα ζώα και τα φυτά και κάθε περιοχή του κόσμου. Η βαθιά οικολογία δέχτηκε επίθεση από πολλές πλευρές και κυρίως από το κίνημα κοινωνικής οικολογίας του Βερμόντ των ΗΠΑ. Ο Νες κατηγορήθηκε μέχρι και για μισανθρωπισμό. Η απάντησή του ήταν: "Δεν λέμε ότι κάθε ζωντανό ον έχει την ίδια αξία με τον άνθρωπο, αλλά ότι έχει την δική του εγγενή αξία που δεν μπορεί να μετρηθεί ποσοτικά. Δεν είναι ίση ή άνιση. Έχει δικαίωμα να ζει και να ανθίζει. Μπορεί να σκοτώσω έναν κουνούπι αν είναι στο πρόσωπο του μωρού μου, αλλά ποτέ δεν θα πω ότι έχω μεγαλύτερο δικαίωμα στη ζωή από το κουνούπι».

Πίστευε ότι η επίγνωση της βαθιάς οικολογίας ήταν παρούσα σε όλους μας, στην νηπιακή ηλικία, όταν μια πεταλούδα μπορούσε να θεωρηθεί ως αδελφός ή αδερφή. Η επίγνωση αυτή εξασθενίζει και καταστρέφεται στη μετέπειτα ζωή μέσω της απώλειας της επαφής με ζώα, και φυτά.

Δεινός ορειβάτης ο Νες, συμμετείχε σε πολλές αποστολές στα ψηλότερα βουνά του κόσμου, το 1950 υπήρξε αρχηγός ορειβατικής αποστολής στην πρώτη ανάβαση του Τίριχ Μιρ στο Πακιστάν(Tirich Mir, 7.708 μ). Κοντά για ένα τέταρτο της ζωής του έζησε σε μια απομονωμένη καλύβα ψηλά στα βουνά Hallingskarvet στη νότια Νορβηγία.

Το 1958 εξέδωσε ένα διεπιστημονικό φιλοσοφικό περιοδικό το Έρευνα. Πρωτοπόρος στον οικολογικό ακτιβισμό στη χώρα του, το 1970 μαζί με μεγάλο αριθμό διαδηλωτών, αλυσοδέθηκε σε βράχους μπροστά από το Mardalsfossen, έναν καταρράκτη σε ένα νορβηγικό φιόρδ, και αρνήθηκε να κατέβει μέχρι να σταματήσουν τα σχέδια για την κατασκευή ενός φράγματος. Αν και οι διαδηλωτές εκδιώχθηκαν από την αστυνομία και το φράγμα χτίστηκε τελικά, η διαδήλωση ξεκίνησε μια πιο ενεργή φάση του νορβηγικού περιβαλλοντικού κινήματος στο οποίο ο Νες έπαιξε σπουδαίο ρόλο.

Το 1996 κέρδισε το βραβείο Nordic Prize της Σουηδικής Ακαδημίας, γνωστό ως το «μικρό Νόμπελ». Το 2005 παρασημοφορήθηκε με το αστέρι του Βασιλικού Νορβηγικού Τάγματος του Αγίου Όλαβ για το κοινωνικό του έργο. Την ίδια χρονιά ήταν υποψήφιος με το Νορβηγικό Πράσινο Κόμμα. Ο Νες έκανε δύο γάμους και είχε δύο παιδιά με την πρώτη του σύζυγο. Πέθανε στις 12 Ιανουαρίου 2009