Τίμοθι Λίρι 1920 έως 1996 (76)
Υπάρχει ζωή μετά τα νιάτα;
ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ
Ξεκίνησε σπουδές στη Στρατιωτική Ακαδημία του Γουέστ Πόιντ αλλά σύντομα απαρνήθηκε την στρατιωτική καριέρα και σπούδασε ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα. Το 1950 έλαβε το διδακτορικό του στην κλινική ψυχολογία από το Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ, όπου εργάστηκε τα επόμενα πέντε χρόνια ως βοηθός καθηγητή. Κατόπιν ανέλαβε τη διεύθυνση της κλινικής έρευνας στο Νοσοκομείο του Ιδρύματος Κάιζερ στο Όουκλαντ της Καλιφόρνια. Την ημέρα των 35ων γενεθλίων του, το 1955, αυτοκτόνησε η πρώτη του γυναίκα. Την περίοδο 1959-63 εργάστηκε ως λέκτορας στο πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, όπου για πρώτη φορά ξεκίνησε να πειραματίζεται με τις παραισθησιογόνες ουσίες, καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως είχαν επίδραση στη διαμόρφωση της προσωπικότητας, στη διεύρυνση της ανθρώπινης συνείδησης και στη θεραπεία ψυχοφυσιολογικών διαταραχών.
Ειδικά μετά από ένα ταξίδι το 1960 στο Μεξικό, όπου δοκίμασε τα περιβόητα μαγικά μανιτάρια, γνωστά για την ψυχοενεργή τους δράση λόγω της ψιλοκυβίνης που περιέχουν, χρησιμοποίησε τη θέση του στο Χάρβαρντ για να υπερασπιστεί τη θεραπευτική χρήση των ψυχοτρόπων ουσιών. Εκδιώχθηκε το 1963 από το πανεπιστήμιο με την κατηγορία ότι χρησιμοποιούσε τον επιστημονικό του ρόλο για την προώθηση παράνομων ουσιών κι ότι παρέβαινε τους κανόνες στην δειγματοληψία και στην διεξαγωγή πειραμάτων. Τον επόμενο χρόνο έγραψε ένα από τα πιο γνωστά βιβλία του, το "The psychedelic experience", όπου συσχετίζει τις ψυχεδελικές εμπειρίες με τα στάδια Bardo, τις μεταβάσεις μεταξύ θανάτου και επαναγέννησης, με βάση το θιβετιανό βιβλίο των νεκρών. Κατά τον Λίρι, οι ψυχεδελικές μεταβάσεις Bardo κατηγοριοποιούνται ως εξής:
Ι. Η περίοδος της απώλειας του "εγώ" και της ενάργειας του φωτός
II. Η περίοδος των παραισθήσεων
ΙΙΙ. Η περιόδος της επανεισόδου
Turn on, tune in, drop out." Ήταν η φράση σλόγκαν που κυριάρχησε στον κύκλο του και στην εναλλακτική αμερικανική κοινωνία της δεκαετίας του 60, όπως και η συμβουλή "να σκέφτεσαι για τον εαυτό σου και να αμφισβητείς την εξουσία". Κατά τον Λίρι η υπέρβαση μέσω της ψυχεδελικής εμπειρίας μπορεί να κάνει μακροπρόθεσμα τον άνθρωπο καλύτερο, προσηλωμένο στην πληρότητα και την ευδαιμονία, εφόσον δει την όλη διαδικασία σε βάθος και αρνηθεί να υποκύψει σε διάφορες επιφανειακές μορφές που προκύπτουν (ηδονή, παιχνίδια εξουσίας κ.α), καθώς και στην προσπάθεια ελέγχου και απόλυτης εκλογίκευσης. O Λίρι επηρέασε μουσικούς και διανοούμενους της εποχής, όπως και το αγγλοσαξονικό κίνημα ενάντια στον πόλεμο στο Βιετνάμ. Στις εκλογές του 1969 ο Λίρι κατέβηκε υποψήφιος για κυβερνήτης της Καλιφόρνια ενάντια στον Ρόναλντ Ρίγκαν, μετέπειτα πρόεδρο των ΗΠΑ, το τραγούδι του Τζων Λέννον "Come Together" γράφτηκε για να στηρίξει τον προεκλογικό του αγώνα. Η παραδοχή του ίδιου του προέδρου Νίξον ότι ο Λίρι είναι "ο πιο επικίνδυνος άνθρωπος στις ΗΠΑ", τον κατέστησε το νούμερο ένα φόβητρο της συντηρητικής κοινωνίας, ενώ μεγάλωσε ακόμη περισσότερο την απήχησή του στα εναλλακτικά κινήματα.
Μετά από δύο συλλήψεις για κατοχή μαριχουάνας, το 1965 και το 1968, καθώς και μια μακρά δικαστική διαμάχη ο Λίρι καταδικάστηκε τον Ιανουάριο του 1970 σε φυλάκιση δέκα ετών, με κατηγορίες όπως η κατοχή μαριχουάνας και η έμμεση ευθύνη για προπαγάνδα ψυχοτρόπων ουσιών. Μετά από μια κινηματογραφική απόδραση κατέφυγε σε Αλγερία, Αφγανιστάν και Ελβετία. Εκδόθηκε στην Αμερική, ξανακαταδικάστηκε, τελικά αποφυλακίστηκε το 1976 και επανήρθε στο προσκήνιο κάνοντας ομιλίες και γράφοντας για το μέλλον, για τον εποικισμό άλλων πλανητών, τη διεύρυνση του προσδόκιμου ζωής και την αναβάθμιση του ανθρώπινου εγκεφάλου, αποφεύγοντας συστηματικά τις αναφορές σε ουσίες για να μην έχει άλλα προβλήματα με τον νόμο. Στα τελευταία του χρόνια βλέπει την εξέλιξη των υπολογιστών ως τη νέα επανάσταση και γοητεύεται από την εικονική πραγματικότητα, θεωρεί πως οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές θα γίνουν το νέο LSD.
Ο Λίρι παντρεύτηκε 5 φορές και απέκτησε 2 παιδιά. Πέθανε από καρκίνο του προστάτη στις 31 Μαΐου 1996. Γνωρίζοντας πως πλησιάζει το τέλος του, σκηνοθέτησε την κηδεία του με διαστημικές προεκτάσεις, σύμφωνα με την επιθυμία τους, η στάχτη του μπήκε σε πύραυλο και εκτοξεύτηκε στο διάστημα.