ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ

Τσινούα Ατσέμπε 1930 έως 2013 (83)

Φιλανθρωπία... το όπιο των προνομιούχων.


ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ

Μετανάστρια

και το παιδί της





Ο Τσινούα Ατσέμπε (Chinua Achebe 1930 – 2013) ήταν Νιγηριανός μυθιστοριογράφος, ποιητής και κριτικός που θεωρείται κυρίαρχη φιγούρα στη σύγχρονη αφρικανική λογοτεχνία. Γεννήθηκε στις 16 Νοεμβρίου του 1930 στο χωριό Ogidi στην ανατολική Νιγηρία, ο πατέρας του εργαζόταν για την Ιεραποστολική Εκκλησία και η πρώιμη εκπαίδευσή του έγινε μέσω του σχολείου της Εκκλησίας. Σε ηλικία οκτώ ετών άρχισε να μαθαίνει αγγλικά και στα 14 λόγω των εξαιρετικών επιδόσεων του επιλέχθηκε να φοιτήσει στο κυβερνητικό κολέγιο στην Umuahia, το οποίο ήταν ένα από τα καλύτερα σχολεία στη δυτική Αφρική. Το 1948, ξεκίνησε σπουδές Ιατρικής στο University College του Ibadan, αλλά σύντομα μεταπήδησε στην αγγλική φιλολογία έχοντας πάρει απόφαση να γίνει συγγραφέας. Από τα χρόνια των σπουδών του έγραφε ιστορίες και δοκίμια που δημοσιευόταν στην εφημερίδα του πανεπιστημίου. Αφού αποφοίτησε το 1953, εργάστηκε ως δάσκαλος για ένα έτος και στη συνέχεια ξεκίνησε καριέρα ως παραγωγός για την εταιρεία ραδιοτηλεοπτικής μετάδοσης της Νιγηρίας. Παρέμεινε εκεί για δώδεκα χρόνια και έφτασε να γίνει διευθυντής της εκπομπής «Voice of Nigeria».

Το 1957, πήγε στο Λονδίνο για να παρακολουθήσει το σχολείο για το προσωπικό του BBC ένας από τους δασκάλους του ήταν ο μυθιστοριογράφος και κριτικός λογοτεχνίας, Gilbert Phelps ο οποίος διάβασε κείμενα του και τον βοήθησε στη δημοσίευση του έργου του. Ένα χρόνο αργότερα, εμφανίστηκε το πρώτο μυθιστόρημα του, Things Fall Apart (1958) το οποίο παρουσιάζει έναν απολογισμό της αποικιακής ιστορίας από τη σκοπιά των αποικισμένων. Το βιβλίο γνώρισε τεράστια επιτυχία, και κατέχει κομβική θέση στην αφρικανική λογοτεχνία, παραμένει το πιο ευρέως μελετημένο και μεταφρασμένο Αφρικανικό μυθιστόρημα.

Το 1967 ξέσπασε εμφύλιος πόλεμος στη Νιγηρία. Η ανατολική περιοχή αυτοανακηρύχτηκε το ανεξάρτητο κράτος της Μπιάφρα και ο Ατσέμπε ταξίδεψε σε όλη την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική για υπερασπιστεί την ανεξαρτησία της Μπιάφρας. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου έγραψε ποιήματα και μικρές ιστορίες, ένα από τα ποιήματα που προκάλεσε αίσθηση ήταν το «Η Μετανάστρια και το παιδί της». Στα δύο επόμενα μυθιστορήματά του συνέχισε την ιστορία που ξεκίνησε με το πρώτο, καλύπτοντας με γλαφυρό τρόπο την ιστορία από την προ-αποικιακή Αφρική έως τις ημέρες πριν από την ανεξαρτησία της Νιγηρίας από τη Βρετανία. Ο Achebe δημοσίευσε επίσης συλλογές δοκιμίων για λογοτεχνικά και πολιτικά θέματα, στα οποία εξερευνά τη ζωή της Νιγηρίας του 20ού αιώνα ενώ στις ποιητικές του συλλογές περιλαμβάνονται: Χριστούγεννα στη Μπιάφρα και άλλα ποιήματα (1973), Μια άλλη Αφρική (1997), Τα Συλλεκτικά Ποιήματα (2002).

Το 1994, κατέφυγε στην Ευρώπη για να ξεφύγει από το καθεστώς της Νιγηρίας που τον απειλούσε σε φυλάκιση λόγω των γραπτών του. Μετακόμισε στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου έγινε καθηγητής στο Bard College της Νέας Υόρκης. Το 1999, ονομάστηκε πρεσβευτής καλής θέλησης των Ηνωμένων Εθνών. Στα βραβεία του Achebe περιλαμβάνονται το Βραβείο ποίησης της Κοινοπολιτείας, βραβείο Ειρήνης των Γερμανών Βιβλιοπωλών, το Βραβείο Dorothy and Lillian Gish, το διεθνές βραβείο Man Booker για τη μυθοπλασία και τιμητικούς τίτλους από περισσότερα από 20 αμερικανικά πανεπιστήμια.

Ο Ατσέμπε είχε παντρευτεί το 1961 και είχε 4 παιδιά, πέθανε στη Βοστώνη, στις 21 Μαρτίου του 2013.