Έρασμος 1466 έως 1536 (70)
Η ευτυχία συνίσταται κυρίως στο να ξέρουμε να προσαρμοζόμαστε στην τύχη μας.
ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ
Μιλά η τρέλα..
Δεν πα να λέει το κοπάδι των ανθρώπων, και ξέρω το τί σέρνουνε της Τρέλας ακόμα κι οι τρελοί, όμως εγώ, μονάχα εγώ, με σας λέω, ευφραίνω ανθρώπους και θεούς και να η πιο καλή απόδειξη: μόλις φανερώθηκα μπρος σ' αυτή την αμέτρητη σύναξη, αμέσως ένα καινούργιο κι αλλόκοτο κέφι φώτισε όλα τα πρόσωπα, ξεκατσουφιάσατε μονομιάς και με αποδεχτήκατε με χαρούμενο και χαϊδευτικό χαμόγελο.
Ο πατέρας του ήταν καθολικός ιερέας κι η μητέρα του κόρη ιατρού, οι γονείς του δεν ήταν παντρεμένοι, τον μεγάλωσε η μητέρα του. Όταν έγινε 9 χρονών, το 1475, έγινε δεκτός με τον αδερφό του σε ένα από τα καλύτερα σχολεία καθολικών της Ολλανδίας στην πόλη Ντέβεντερ, όπου έμαθε τα πρώτα του ελληνικά που είχαν φέρει στο προσκήνιο η Αναγέννηση. Το 1483 έχασε και τους δυο γονείς του από επιδημία πανώλης και αναγκάστηκε να διακόψει τις σπουδές του λόγω ανέχειας. Το 1487 χειροτονήθηκε διάκονος και το 1492 ιερέας της καθολικής εκκλησίας για βιοποριστικούς λόγους, ποτέ δεν αισθάνθηκε άνετα στο ρόλο του κληρικού.
Χάρη στα εξαιρετικά του λατινικά έλαβε το 1495 από έναν επίσκοπο υποτροφία για σπουδές στο Παρίσι. Από το 1499 ο Έρασμος ταξίδεψε σε πολλές χώρες στην Ευρώπη, όπως Αγγλία, Βέλγιο, Ελβετία και ήρθε σε επαφή με τα μεγάλα πνεύματα της εποχής. Την περίοδο 1506- 1509 θα λάβει το διδακτορικό του στη θεολογία από το πανεπιστήμιο του Τορίνο. Αυτή την εποχή συνειδητοποιεί την αναγκαιότητα της γνώσης αρχαίων ελληνικών και περνά τα επόμενα τρία χρόνια μαθαίνοντας νυχθημερόν τη γλώσσα, παρά το χρόνιο οικονομικό του πρόβλημα.
Την περίοδο 1517-1521, έζησε στο Leuven του φλαμανδικού Βελγίου, όπου δίδασκε στο τοπικό κολέγιο και εξέδωσε μια νέα και αναθεωρημένη εκδοχή της Καινής Διαθήκης, που θα σηκώσει θύελλα αντιδράσεων στον καθολικό κόσμο καθώς η βάση της Καινής του Διαθήκης δεν ήταν η επίσημη ρωμαιοκαθολική μετάφραση της Αγία Γραφής αλλά το πρωτότυπο αρχαιοελληνικό κείμενο, κάτι που προκάλεσε τη μήνη της επίσημης εκκλησίας. Η έκδοση του Έρασμου αποτελεί την πρώτη ταυτόχρονη έκδοση της Καινής Διαθήκης στα λατινικά και τα ελληνικά.
Σημαντική ήταν η συμβολή του και στην εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, καθώς σε τρία συγγράμματα, ανέλυσε τα διδασκόμενα μαθήματα, τις εκπαιδευτικές μεθόδους καθώς και τους στόχους της γενικής παιδείας αλλά και της θεολογικής εκπαίδευσης, ισχυριζόμενος ότι η έμφαση του σχολείου έπρεπε να δοθεί στην ιστορία, τη γλώσσα και την ηθική φιλοσοφία. Ιδιαίτερη προσοχή έδωσε επίσης στην ανθρώπινη ικανότητα της αυτοβελτίωσης, μέσω της εκπαίδευσης αλλά και της αυτοπραγμάτωσης που συνεπάγεται η εργασία.
Ο Έρασμος αγωνίστηκε ενάντια σε κάθε αυθεντία βασιλιάδων και κλήρου , κατέκρινε την λατρεία των ιερών λειψάνων, σατίρισε τα ελαττώματα της εποχής του και εργάστηκε με όλες του τις δυνάμεις για τη χειραφέτηση του ανθρώπινου πνεύματος, μακριά από προλήψεις και δογματισμούς. Όταν ο Μαρτίνος Λούθηρος δημοσίευσε τις 95 Θέσεις του που ξεκίνησαν τη θρησκευτική Μεταρρύθμιση, ο Έρασμος, προσκλήθηκε να λάβει μέρος στις δημόσιες θεολογικές συζητήσεις, ωστόσο δεν το έπραξε και διατήρησε μια παροιμιώδη ουδετερότητα.
Ως συγγραφέας υπήρξε ιδιαίτερα παραγωγικός, με τα σπουδαιότερα έργα του να είναι αριστουργήματα ύφους και πνεύματος, όπως το «Μωρίας Εγκώμιον» και το «Συνομιλίες». Σημαντική επίδραση είχε επίσης και το «Adagia” ένα έργο το οποίο στην τελική του έκδοση περιείχε περίπου 4150 αρχαιοελληνικά και λατινικά γνωμικά τα οποία αναθέρμαναν σε όλη την Ευρώπη το ενδιαφέρον για τους αρχαίους συγγραφείς και πλούτισε τις γλώσσες της Δύσης με πάμπολλες φράσεις που σήμερα θεωρούνται κοινότοπες. Λίγο πριν πεθάνει ο Έρασμος εξέδωσε και μια άλλη συλλογή τα “Apopthegmata” με αποσπάσματα κυρίως από τον Πλούταρχο.
Ο Έρασμος δεν παντρεύτηκε ποτέ, ούτε απέκτησε παιδιά. Πέθανε στις 12 Ιουλίου 1536 σε ηλικία 70 ετών στη Βασιλεία από κάποια μορφή λοιμώδους δυσεντερίας (ή από τύφο) ενώ από τα πενήντα του χρόνια είχε πολλά προβλήματα υγείας, εξαντλημένος από τις ταλαιπωρίες και τα ταξίδια που έκανε έφιππος σ' όλη την Ευρώπη.